Actueel

“Het is belangrijk dat deze kinderen nu een netwerk hebben dat verbonden is,” zei de jeugdbeschermer na afloop van een Eigen Kracht-conferentie. “Dat is in deze situatie al zo’n grote stap vooruit.” Deze jeugdbeschermer had ons gebeld met zorgen over een tweeling van drie jaar. Beide ouders waren erg jong, de moeder woonde zelfstandig, de vader woonde bij zijn ouders. De meisjes waren de ene week bij hun moeder, de andere week bij hun vader. Dat ging redelijk, maar er was geen contact tussen de families.

“De kracht van het netwerk,” antwoordt Silvia Lipman op mijn vraag wat haar het meest is bijgebleven van het netwerkgesprek dat zij heeft georganiseerd. Silvia is coördinator mantelzorgondersteuning en VPTZ thuis bij Manteling en heeft de training ‘Samenkracht’ gevolgd. Ze vertelt: “Sinds de training vraag ik niet meer ‘Wie kan u helpen?’, maar ‘Wie vinden het belangrijk dat het goed met u gaat?’. Dat deed ik ook bij een meneer die ik begeleid. De zorg voor zijn dementerende vrouw is zeer zwaar.

Natuurlijk hebben de mensen van de Eigen Kracht Centrale ook een keer vakantie, maar de mogelijkheid om te starten met een Eigen Kracht-conferentie blijft de hele zomer hetzelfde als altijd. Dat lukt omdat er een grote landelijke poule van Eigen Kracht-coördinatoren is die zeer gevarieerd is in achtergrond, maar ook in vakantieplanning. Ook met de collega’s wordt een planning gemaakt zodat doorgewerkt kan worden, omdat dit belangrijk blijkt. Enerzijds omdat juist de vakantieperiode voor veel mensen een moeilijke tijd is.

Ongeveer een jaar geleden was er een spoedbijeenkomst voor een jongen in een gesloten instelling. Het ging heel slecht met hem en er was een tijdelijke plek nodig. Zijn moeder wilde hem graag thuis hebben, maar de hulpverleners vonden dat geen goed idee. Er waren familieleden en vrienden bereid om mee te denken en zij hebben met elkaar een plan gemaakt. Ook deze kring vond het op dat moment niet goed dat hij naar huis ging.

“Ik heb veel Eigen Kracht-conferenties helpen organiseren, maar ik was deze week weer zo ontroerd,” vertelt een Eigen Kracht-coördinator. “Er was gebeld door een casemanager, omdat er zorgen waren over een jongen van 12 jaar. Hij wilde niet bij zijn ouders wonen en was al meerdere keren weggelopen. De casemanager zei dat er met spoed een plan moest komen, maar ze zei ook dat ze vertrouwen had dat er een sterk netwerk aanwezig was. De familie kwam uit Egypte en de ouders spraken nauwelijks Nederlands."

“Ik heb grote zorgen over mijn zoon,” vertelde een moeder. “Hij is 35 jaar, heeft last van psychoses, is dakloos, heeft geen contact met zijn zoontje, heeft schulden en ik weet niet waar hij is. Ik wil hem helpen, maar ik weet echt niet hoe.” Na uitleg over wat wij zouden kunnen doen, sprak de moeder haar twijfel uit over het netwerk: “Ik denk niet dat er veel mensen zijn die nog iets kunnen of willen doen, er is veel gebeurd."

Afgelopen week was er een bijeenkomst bij een thuiszorginstelling die ruim twee jaar geleden begonnen is met trainingen in het groter maken van de kring van ouderen. De Eigen Kracht Centrale heeft alle wijkverpleegkundigen en EVV-ers (Eerst Verantwoordelijke Verzorgende) getraind in het doorvragen over het informele netwerk, intervisie begeleid en meegedacht. Dit ging vooral over de vraag wat te doen bij mensen die aangeven geen netwerk te hebben, het netwerk niet te willen belasten of hun zorgen niet te willen delen.

“Onze grootste zorgen gingen over het kind van 6 jaar, maar uiteindelijk ging het vooral over de oudere broer van 16,” vertelt een jeugdbeschermer. Ze had ons gebeld over een situatie van een opa en oma die sinds drie jaar zorgen voor hun twee kleinkinderen. Beide ouders zaten in de gevangenis. De jeugdbeschermer had goed contact met de grootouders, maar ze merkten dat de opvoeding van de zesjarige erg veel vroeg. “Ik begreep dat het heel zwaar was,” vertelt de jeugdbeschermer.

“Het was bijzonder om dit proces te begeleiden,” vertelt een Eigen Kracht-coördinator. “Meestal komen we in situaties waar veel aan de hand is, maar hier waren nog geen problemen. Iedereen voelde wel dat er problemen konden komen als er niets gebeurde.” Een vrouw belde ons omdat ze zorgen had over een goede vriendin. Zij had zelf voor haar nichtje een Eigen Kracht-conferentie meegemaakt en had tegen haar vriendin gezegd: “Dat is ook wat voor jou, daar kun je baat bij hebben, dat mensen met je meedenken.”

In het Verenigd Koninkrijk is een groot rct-onderzoek (randomised controlled trial) gehouden naar Family Group Conferences (in Nederland Eigen Kracht-conferenties), de resultaten zijn positief. Eigen Kracht-conferenties worden daar aangevraagd in situaties van dreigende dwang. Lokale autoriteiten die erover denken een procedure te starten om kinderen onder toezicht te stellen, raken zo betrokken bij de zorg voor de kinderen, met mogelijk uithuisplaatsing tot gevolg. De onderzoekers benoemen dat het vaak gaat over misbruik of verwaarlozing.